ހެޔޮބަސް

ޙަސަން ޒާހިރު ޢަބްދުއްރަޝީދު
 
އަމާޒެއްނެތި ތިހެން އަމުދުން ނުވާނެކުރަން ތިމާ ތި ސަފަރު
                 އަމާން ބަނދަރެއް ނުފެނި ކަނޑުގައި ބަނޑަށްޖެހިގެން ވެދާނޭ މަރު
މިތާމަރުވާނެކަން އެނގިގެން ހިތަށް ވަނުމެއްނުވާ ނަމަ ޑަރު
                 ހިތާ ހަށިގަނޑު ފުރޭ މަސްތުން، ހިލައިގެ ގޮތަށް ވުމުން ހިތް ހަރު

ކޮތަރު

على أحمد
ގޭގައި ކޮތަރު ގެންގުޅުމަކީ، ނަސީބުވެރިކަމެއް ކަމުގައި ބަޔެއް މީހުން ހީކުރެއެވެ. ކޮތަރުގެ تاريخ ގެ މައްޗަށް އަލިކަން އަޅުވާލާއިރު، އެގެނީ، ވަރަށް އިހުޒަމާނުން ފެށިގެން ކޮތަރާއި، އިންސާނާއާއި ދެމެދުގައި ގުޅުން ހިގަމުން އައިސްފައިވާ ކަމެވެ.

ކޮތަރަކީ، އެކުވެރިކަމާއި،إجتماعىދިރިއުޅުމުގައި، ދޫނިސޫފާސޫފީގެތެރެއިން 1 ވަނަ ދޫންޏެވެ. އަދި، ޖިންސީ ލޯބީގައިވެސް، އޭގެ އެހެން މިސާލެއް، ދޫނީގެތެރެއިން ނުފެންނަ ނަމޫނާއެކެވެ.

ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ޒަމާނީ ގޮތްތައް ބޭނުންކުރުން މުހިންމު

މުޙައްމަދު ފިރާޟް - ފެންތަށި، ފުރައްދަގެ، ހއ. އިހަވަންދޫ
 

މިނިވަންކަމާއި ޙައްޤުތައް ގޮވާލާ މިއަދުގެ މުޖުތަމަޢުގައި ދަރިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަކީ އެހާ ފަސޭހަ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. ސަބަބަކީ ހައްޤާއި މިނިވަންކަމުގެ "ފޮނި" ވާހަކަތަކަށްވުރެން އަޅުގަނޑުމެން އުފުލަންޖެހޭ ޒިންމާތަކުގެ ވާހަކަތައް ދައްކާލެއް މަދު ކަމެވެ. ނުވަތަ ޒިންމާތަކުގެ ވާހަކަތައް ދައްކަން ބޭނުން ނުވާކަމެވެ. "ދަރިންތަރުބިއްޔަތު ކުރުމުގައި ޒަމާނީގޮތްތަކޭ ބުނީމާ" އެއީ ހޮޅަނގުގެ ތަހުޒީބީ ނަމަވެސް އިސްލާމްދީނާ ފުށު އަރާ ކަންތައްތަކެއްގެ ވާހަކަ ދައްކަން އުޅޭ ކަމަށް ބައެއް ކިޔުންތެރިންނަށް ހީވެދާނެއެވެ. ތި ހީކުރެއްވީ ރަނގަޅަކަށް ނޫނެވެ. ލިޔެލަން މި އުޅެނީ މިއަދުގެ ތަރައްޤީވެފައިވާ މުޖުތަމަޢުގައި ލިބިފައިވާ ވަޞީލަތްތަކުގެ ބޭނުން ހެޔޮގޮތުގައި ކޮށްގެން ދަރިންނަށް ތަރުބިއްޔަތު ދެވިދާނެ ގޮތްތަކެކެވެ. މިދިވެހިރާއްޖެއަކީވެސް ޤުދުރަތީ ވަޞީލަތްތައް ގިނަ ޤައުމެއްކަން އަޅުގަނޑުމެން ޤަބޫލުކުރަންޖެހެއެވެ.

ދިވެހިންގެ ހިތްތަކުގައި ޤައުމީ ރޫޙު އާލާކުރެވިދާނެ ގޮތްތައް

އަންވަރު އިބްރާހިމް
 
ދެވަނަ ބޮޑުހިނގުރާމައަށްފަހު ބައި ގަރުނުގެ ރާސްތާއެއް ކަޑައްތުކުރެވުނު އިރު، މިއަދު މިފެންނަ ދުނިޔޭގެ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ބާރަކީ މީގެ 50 އަހަރު ކުރިން ގޮތް ހުސްވެ، އަނދަޖެހިފައި ތިބި އަހަރެމެންނެވެ. އަހަރަމެންނަށް ކުރެވުނު ކަމަކީ ތާރީޚުން ޢިބުރަތް ޙާޞިލުކުރުމެވެ. ލޯމަތިން ފެންނަމުންދިޔަ ކަންކަމާއި، ލޯމަތިން ގެއްލުނުހާ ކަމެއްގެ މަތިން ހަނދާންކޮށް، އެންމެން އަތުގުޅާލައިގެން އާ ރޫޙެއްގައި މަސައްކަތް ފެށުމެވެ. މިއީ އިއްޔެ ވީރާނާވެފައި އޮތް ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް ޖަޕާނުގެ ދުލުން ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު މިއަދު ބުނާ ވާހަކައެވެ. ދުނިޔެ ދުށް އެންމެ ބޮޑު އަނދަވަޅަށް ވެއްޓުނު ޖަޕާނަށް އެވަޅުގަނޑުން ތެދުވެ، ބޯހިއްލާލެވުނީ ޤައުމުގެ ރައްޔިތުންގެ ހިތްތަކުގައި އުފެދުނު ވަރުގަދަ ޤައުމީ ރޫޙުގެ ސަބަބުންނެވެ. ބައިބައިވެ، ވިއްސިވިހާލިވެފައިވާ ނަފުސުތައް، އެރޫޙުން އެކަތިގަނޑަކަށް ހަދައިދިނީތީއެވެ. ގޮތްހުސްވެ މާޔޫސްވެފައިވާ ރައްޔިތުންގެ ސަޤާފަތްތައް އެރޫޙު އެދި ގޮވީތީއެވެ. އަދިވެސް ދުނިޔޭގެ ބާރަކަށް ވެވިދާނެކަމުގެ ސިގްނަލް އެމީހުންގެ ޤައުމީ ބަސް ދެމުން ދިޔައީތީއެވެ. މިދެންނެވި ހުރިހާ ކަމެއްގޮސް ގުޅެނީ ޤައުމީ ލޯތްބާއެވެ. ޤައުމީ ރޫޙާއެވެ.

ސަލާމަތްކަން ލިބިގަތުމަށް ބޭނުން މީހާގެ ފަރުވާ: އަލްޙިޖާމާ ނުވަތަ ކަޕިން ތެރަޕީ

އައްޝައިޚް ޢަލީ ރިޟާ އަޙްމަދު
ޙިޖާމާ މިނަން ނެގިފައިވާ ކަމަށް ބަލާއިރު އޭގެ މާނައަކީ ދެމުމެވެ.  ކަޕިން ތެރަޕީ އަށް އެނަން ދެވުނީ ބަލިމީހާގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ ގޯސް ލޭތައް ޙިޖާމާކުރާ މީހާ އެމަސައްކަތުގެ އާލާތް ބޭނުންކޮށްގެން ދަމައިގަންނާތީ އެވެ. މިހެންކަމުން ޙިޖާމާ އަކީ ނުވަތަ ކަޕިން ތެރަޕީ އަކީ، ގައިގެ ހަމުގައި ވަރަށް ކުޑަ ކުޑަކޮށް އަނިއަޅާލުމަށްފަހު މިޢުޖަމުގެ ޛަރީޢާއިން ހަށިގަނޑުގައިވާ ގޯސް ލޭތައް ދަމައިގަތުމެވެ. މިހެންވެ ފިޤުހުވެރިން އަލްޙިޖާމާގެ ތަޢުރީފުގައި ވިދާޅުވަނީ އެއީ ކަނޑައެޅިފައިވާ ވަކި މުއްދަތެއްގައި، މިޙުޖަމުން ހަންގަޑުގައި (ތުނިތުނިކޮށް) އަނިއަޅުވާލުމަށްފަހު ވަކިކަހަލަ ލެއެއް (ހަށިގަނޑުގެ) ޚާއްޞަ ތަނަކުން (ނޫނީ ތަންތަނުން) ނެރުމެވެ.

އަސަރަކާ އަދި ފޮނިކަމެއް، އެކިބަސްބަހުން ހަމަ ފެނުނަކަސް، އަސަރުގަދަ އަދި އެންމެ ފޮނިބަހަކީ، މަށަށް މި ދިވެހިބަހޭ

މުޙައްމަދު އަމީން ދޮށިމޭނާ ކިލެގެފާނު (އޯކިޑް)
 
[ބިންނާކަށެއް އެހެން މަލެއް ބޭނުން މިއަދު ނެތޭ        ފެންދީގެނެއް  އެހެން ގަހެއް، ހައްދާ ހިތެއް ނެތޭ
ލޯގޮސް މަގޭ އެކަރުގަނޑަށް ހިންގާލި  ވޭލައިން،        ލޯބިން  ފުރާކަށެއް  ހިތެއްގައި  ތަންފުކެއް ނެތޭ
ފުރިހަމަކަމާއެކީ  އެހައި   ފަރިވާއިރުން  އެމާ،        ވެރިޔާކަމަށް ޙުކުމް  ކުރާ، ވާހިތް  ވަކިން ނެތޭ]
 
ހިތުންނާއި ދުލުން، އަޅުގަނޑު ޢިއުތިރާފުވަމެވެ. ޢަމަލާއި ބަސް، އަޅުގަނޑު އެއްގޮތް ކުރަމެވެ. އަޅުގަނޑު ވަކީން ބޮޑަށް [ގެއްލޭ] ހިތްވާ ދެވަނަ ޤުލްޝަނެއް ނެތެވެ. އެންމެ ބޮޑަށް، ހެއްދޭތޯ މަސައްކަތްކުރާ ހިތްވަނީ އެނަލަ ރީތި ގަހެވެ. އަޅުގަނޑު އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށް ޞަރީޙަ އުފަލެއް ލިއްބައިދެނީ އެ މަލުގެ އަސަރުންނެވެ. ސަބަބަކީ، ސިއްރަކީ، [ލޯގޮސް މަގޭ، އެކަރުގަނޑަށް، ހިންގާލި ވޭލައިން] އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށް ކުޅަ އަސަރެއްގެ، މަތިވެރިކަމެވެ. އެމަލަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި އުހެދުނު ލޯތްބެއްގެ ވަރުގަދަކަމެވެ. ތެދުވެރިކަމެވެ. .............އާދޭހެވެ. ލޯބިން ފުރާނެ އިތުރު ތަންކޮޅެއް، އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި ނެތިއްޖެވެ.

މަންމާ ތިއީ .......

ޙަސަން ޒާހިރު   ޢަބްދުއްރަޝީދު



ނުވަމަސްދުވަހު  ގަދަވޭނުގައި،  "ހަށިފާރަ" އަށް   ހުސްވެސްވެފައި
             ނުވަ އެއް ދުވަސް  އިތުރަށް  ބަލާ،  މަންމާ  ތިއީ  ކެތްތެރިއެކޭ
ވިހުމުން   އެވާ ގާތްކަން  ބޮޑޭ،   ކަންނެތްވުމެއްނެތް  ބެލުމުގައި